Temat kontroli
Zarządzanie wykorzystaniem środków UE na lata 2014-2020 w ramach Polityki Spójności.
Podmiot realizujący kontrolę
Najwyższa Izba Kontroli
Ocena kontrolowanej działalności
W ocenie Najwyższej Izby Kontroli, Minister Rozwoju i Finansów jako Instytucja Zarządzająca objętymi kontrolą Krajowymi Programami Operacyjnymi (PO IŚ, PO IR, PO WER, PO PW i PO PC) podejmował odpowiednie działania w ramach zarządzania, niezbędne dla osiągnięcia celów ustanowionych w programach operacyjnych. W związku z niewystarczającym zaawansowaniem realizacji Krajowych Programów Operacyjnych (KPO) w 2015 r. w Ministerstwie Rozwoju opracowano Plan działań, przyjęty przez Radę Ministrów w lutym 2016 r. W wyniku wdrożenia działań naprawczych przewidzianych w tym planie, m.in. rzetelnie, terminowo i zgodnie z przyjętymi wymogami opracowano i wdrożono system oceny realizacji celów pośrednich i końcowych w powiązaniu z celami finansowymi i rzeczowymi KPO oraz ścieżki dojścia do zakładanych poziomów wskaźników osiągnięcia celów określonych w ramach wykonania KPO. Na koniec 2016 r. nie osiągnięto jeszcze w pełni wskaźników na zakładanych poziomach, ale w 2016 r. i w I połowie 2017 r. nastąpił istotny postęp w realizacji KPO, tak że według stanu na 30 czerwca 2017 r. istotne ryzyko niewykonania dotyczyło tylko kilku z około stu wskaźników zaplanowanych na koniec 2017 r. i koniec 2018 r. Instytucje Zarządzające (IZ) KPO oraz Instytucje Koordynujące (IK) rzetelnie i na bieżąco monitorowały realizację wskaźników finansowych i rzeczowych w odniesieniu do celów określonych w ramach wykonania. IZ, zgodnie z art. 125 ust. 4 lit. e rozporządzenia nr 1303/2013 i art. 21 ust. 1 ustawy wdrożeniowej, sporządzały Deklaracje Zarządcze oraz Roczne Podsumowania końcowych sprawozdań z audytu i przeprowadzonych kontroli za rok obrachunkowy 2015/2016.
NIK zwraca uwagę, że na dzień zakończenia czynności kontrolnych nadal nie został spełniony jeden z 29 warunków wstępnych (tzw. warunków ex-ante) realizacji Umowy Partnerstwa, tj. warunek 6.1. Gospodarka wodna, co może być powodem zawieszenia przez KE płatności na rzecz Polski związanych z tym obszarem. Przyczyną opóźnienia była przedłużająca się procedura związana z przygotowaniem przez Ministerstwo Środowiska nowej ustawy - Prawo wodne. Nowa ustawa - Prawo wodne z dnia 20 lipca 2017 r. została opublikowana po zakończeniu czynności kontrolnych NIK, w Dzienniku Ustaw z dnia 23 sierpnia 2017 r. pod poz. 1566.
Stwierdzone nieprawidłowości, polegające na niewielkich opóźnieniach w przekazywaniu przez IZ:
- do IK informacji kwartalnych z realizacji (we wszystkich KPO objętych kontrolą), informacji z działań informacyjnych i promocyjnych (PO PW, PO IŚ, PO WER, PO PC) oraz informacji z realizacji komponentu pomocy technicznej (PO PW, PO PC, PO WER),
- do IA ostatecznej wersji Deklaracji Zarządczej i Rocznego Podsumowania w ramach PO IŚ,
nie miały negatywnych skutków na wdrażanie poszczególnych KPO.
Wnioski
- Terminowe przekazywanie do IK informacji kwartalnych z realizacji KPO, informacji z działań informacyjnych i promocyjnych oraz informacji z realizacji komponentu pomocy technicznej.
- Wyeliminowanie przypadków nieterminowego przekazywania do Instytucji Audytowej ostatecznych wersji Deklaracji Zarządczej i Rocznego Podsumowania końcowych sprawozdań z audytu i przeprowadzonych kontroli.